Λαρυγγίτιδα

Λαρυγγίτιδα

Η Λαρυγγίτιδα (Croup) στα παιδιά
(χρήσιμες πληροφορίες για τον μη ειδικό)

Πώς εμφανίζεται;
Η συχνότητα εμφάνισης της λαρυγγίτιδας είναι περίπου 15% με συνηθέστερη ηλικία προσβολής το διάστημα μεταξύ 6 μηνών και 5 χρονών. Η κλινική εκδήλωση στις περισσότερες περιπτώσεις είναι τυπική: μετά από 2-3 μέρες ανησυχίας με ρινική καταρροή και χαμηλό πυρετό (κάτω από 38ο βαθμούς) ο μικρός ασθενής ξυπνά ξαφνικά τη νύχτα με βραχνό κλάμα, ξερό βήχα που μοιάζει με γάβγισμα σκύλου και θόρυβο στην αναπνοή, κυρίως μετά την εισπνοή.
Σε ποιο βαριές περιπτώσεις μπορεί να υπάρχει και δύσπνοια.
Σε άλλες περιπτώσει η λαρυγγίτιδα μπορεί να είναι και ιογενής, αλλά οφείλεται σε αλλεργία (σπασμωδική λαρυγγίτιδα), οπότε η βραχνάδα, ο βήχας και η δύσπνοια εμφανίζονται εντελώς ξαφνικά, χωρίς να έχουν προηγηθεί συμπτώματα ρινικής καταρροής, ανησυχίας ή χαμηλού πυρετού. Αυτές οι περιπτώσεις αφορούν μεγαλύτερα παιδιά και υποχωρούν πιο εύκολα.

Ιογενής και σπασμωδική λαρυγγίτιδα
Την “ιογενή λαρυγγίτιδα” μπορούμε να την ξεχωρίσουμε από τη “σπασμωδική λαρυγγίτιδα” με βάση τα παρακάτω:

dadae5c0fab9ed34347daa7919bff1a45db5c7a9de7435cabc6479dd1f7cecdf

Άλλες αρρώστιες που μοιάζουν με λαρυγγίτιδα
Συμπτώματα παρόμοια με εκείνα της λαρυγγίτιδας, δηλαδή βραχνάδα, βήχα και δύσπνοια μπορεί να παρουσιάζουν και καταστάσεις που μπορεί να είναι σοβαρές. Οι τρεις συχνότερες από αυτές είναι:

  1. Μικροβιακή προσβολή της επιγλωττίδας ή του λάρυγγα: Στην περίπτωση αυτή το παιδί έχει υψηλό πυρετό (πάνω από 38ο βαθμούς), πονάει ο λαιμός και δεν μπορεί καθόλου να καταπιεί, ούτε το σάλιο του. Επίσης, δεν θέλει να ξαπλώσει αλλά προτιμά να είναι καθιστό με το κεφάλι τεντωμένο προς τα πίσω για να αναπνέει καλύτερα.
  2. Ξένο σώμα που αποφράσσει το λάρυγγα: Διάφορα πλαστικά κομμάτια από παιχνίδια, ξηροί καρποί, κουκούτσια, χάντρες κλπ, μπορεί να σφηνώσουν στο λάρυγγα και να προκαλέσουν αποφρακτικά φαινόμενα. Σε αυτές τις περιπτώσεις τα φαινόμενα εμφανίζονται αιφνίδια, αμέσως μετά το συμβάν.
  3. Αγγειονευρωτικό οίδημα: Πρόκειται για οξεία αλλεργική αντίδραση που εμφανίζεται αμέσως ή λίγο μετά τη λήψη ενός φαρμάκου ή κάποιας τροφής. Μπορεί να προκαλέσει γενικευμένο οίδημα, υπόταση και θάνατο αν δεν αντιμετωπιστεί εγκαίρως. Ευτυχώς τέτοιες καταστάσεις είναι συνήθως σπάνιες στις μικρές ηλικίες.

Εξέλιξη της λαρυγγίτιδας
Στις περισσότερες περιπτώσεις η λαρυγγίτιδα ακολουθεί ήπια πορεία και έχει καλή εξέλιξη, χωρίς ιδιαίτερη θεραπεία. Πολλοί ασθενείς ανακουφίζονται με την εισπνοή υδρατμών και αποφεύγουν έτσι το νοσοκομείο. Σε άλλες πάλι περιπτώσεις τα συμπτώματα υποχωρούν καθ’ οδόν προς τον ιατρό ή το νοσοκομείο. Στις περιπτώσεις αυτές ο βήχας και η βραχνάδα διατηρούνται σε ηπιότερο βαθμό για 2-3 μέρες πριν υποχωρήσουν τελείως.
Σε σοβαρότερες όμως περιπτώσεις, η χορήγηση εισπνοών αδρεναλίνης και στεροειδών (κορτιζονούχων) φαρμάκων είναι αναγκαία για την ανακούφιση από τα συμπτώματα.
Πολύ λίγες είναι οι περιπτώσεις εκείνες που χρειάζονται εισαγωγή στο νοσοκομείο και χορήγηση οξυγόνου. Σε ποσοστό λιγότερο του 1% αυτών των περιπτώσεων, τα συμπτώματα χειροτερεύουν παρά τη χορήγηση φαρμάκων, οπότε χρειάζεται διασωλήνωση* του ασθενή για λίγες μέρες. Γενικά η σπασμωδική λαρυγγίτιδα ανταποκρίνεται πιο εύκολα στα φάρμακα και υποχωρεί γρηγορότερα απ’ ότι η ιογενής.

*{Διασωλήνωση: είναι η εισαγωγή ενός πλαστικού σωλήνα στο λάρυγγα του αρρώστου με γενική νάρκωση. Γίνεται σε περιπτώσεις μεγάλης απόφραξης του λάρυγγα, όπου η δίοδος του αέρα είναι αδύνατη. Ο πλαστικός σωλήνας κρατάει ανοιχτή την επικοινωνία με τον πνεύμονα, μέχρι την υποχώρηση του οιδήματος του λάρυγγα και την αποκατάσταση της βατότητάς του, πράγμα που συμβαίνει μετά από 3-4 ημέρες.}

Πότε θα ανησυχήσω για τη λαρυγγίτιδα;
Αν το μικρό παιδί ξυπνήσει αιφνίδια τη νύχτα με συμπτώματα λαρυγγίτιδας, το καλύτερο φάρμακο για εκείνη τη στιγμή είναι:

ΗΡΕΜΙΑ ΣΤΟΥΣ ΧΕΙΡΙΣΜΟΥΣ ΜΑΣ

Το άγχος των γονέων και οι απότομες κινήσεις που δημιουργούν ατμόσφαιρα πανικού, επιδρούν άμεσα στον άρρωστο και επιδεινώνουν ραγδαία την κατάσταση του. Πρέπει λοιπόν να κάνουμε τα παρακάτω:

  1. Να σηκώσουμε με ήρεμο τρόπο τον ασθενή και να του συστήσουμε πώς να αναπνέει αργά και με το στόμα ανοικτό.
  2. Ο βήχας και η βραχνάδα, όσο έντονα και αν είναι δεν αποτελούν λόγο ιδιαίτερης ανησυχίας, γιατί δεν είναι από μόνα τους ενδεικτικά ιδιαίτερης βαρύτητας.
  3. Άμεση ιατρική γνώμη απαιτείται στις περιπτώσεις που εκτός από το βήχα και τη βραχνάδα, συνυπάρχουν ένα ή περισσότερα από τα παρακάτω:
  • Πυρετός πάνω από 38,5ο βαθμούς
  • Δυσκολία και πόνος στην κατάποση
  • Σιελόρροια
  • Δύσπνοια, δηλαδή δυσκολία στην αναπνοή
  • Ταχύπνοια (γρήγορες αναπνοές)

Αντιμετώπιση λαρυγγίτιδας στο σπίτι
Όλες οι κινήσεις μας να είναι ήρεμες και καθησυχαστικές για το μικρό άρρωστο, ώστε να μην του προκαλέσουμε πανικό.
Ενεργούμε ανάλογα με τη βαρύτητα των συμπτωμάτων.
Διακρίνουμε τρεις περιπτώσεις:

Ελαφριά προσβολή
Συμπτώματα: Υπάρχει μόνο βήχας ή και βραχνάδα στη φωνή.
Ενέργειες: Σηκώνουμε ήρεμα τον άρρωστο από το κρεβάτι και τον ενθαρρύνουμε να παίρνει βαθιές αναπνοές για μερικά λεπτά σε υγρό περιβάλλον. Συνήθως, τέτοιο είναι το εξωτερικό περιβάλλον στη διάρκεια της νύχτας, οπότε μπορούμε να βγάλουμε το μικρό ασθενή στη βεράντα του σπιτιού ή να τον βάλουμε να παίρνει αναπνοές από το ανοιχτό παράθυρο του δωματίου. Μερικοί γονείς κάνουν μια βόλτα το παιδί μέσα στην υγρή νύχτα με ανοιχτό παράθυρο του αυτοκινήτου. Εναλλακτικά ενθαρρύνουμε το παιδί να εισπνέει τους υδρατμούς από το ζεστό νερό μιας κατσαρόλας ή δημιουργούμε ένα περιβάλλον υγρασίας γεμίζοντας τη μπανιέρα από το ζεστό νερό του θερμοσίφωνα.
Ένα ζεστό μπάνιο επίσης χαλαρώνει τους μύες και βοηθάει πολύ σε αρκετές περιπτώσεις. Αν και τα παραπάνω δεν έχουν καμία επιστημονική τεκμηρίωση, ωστόσο η πλειοψηφία των ασθενών και των γονέων αναφέρουν ανακούφιση από τα συμπτώματα, στις ήπιες αυτές καταστάσεις.
Προσοχή:
Οι εισπνοές υδρατμών δεν αποτελούν ουσιαστική θεραπεία στην αντιμετώπιση της λαρυγγίτιδας.

Μέτρια προσβολή
Συμπτώματα: Υπάρχει βήχας, έντονη βραχνάδα αλλά και συριγμός που ακούγεται κατά την εισπνοή (εισπνευστικός συριγμός).
Ενέργειες: Ζητάμε ιατρική βοήθεια. Αν έχουμε νεφελοποιητή στο σπίτι, τον χρησιμοποιούμε χορηγώντας εισπνοές αδρεναλίνης και ενημερώνουμε ταυτόχρονα τον ιατρό μας. Αν μετά τη χρήση του νεφελοποιητή δεν υπάρχει ουσιαστική βελτίωση των συμπτωμάτων ή αν έχουμε υποτροπή της κατάστασης σε σύντομο χρονικό διάστημα (μετά από 1-2 ώρες) τότε ενημερώνουμε πάλι τον ιατρό μας.
Συνήθως μετά από λίγες ώρες έχουμε ηπιότερες υποτροπές των συμπτωμάτων που αντιμετωπίζονται πάλι με τη χρήση εισπνοών αδρεναλίνης σε νεφελοποιητή μέχρι την πλήρη ύφεση. Ο νεφελοποιητής στο σπίτι δεν πρέπει να χρησιμοποιείται συχνότερα από κάθε 4-5 ώρες.

Βαριά προσβολή
Συμπτώματα: Εκτός από βήχα, βραχνάδα και έντονο συριγμό στην εισπνοή, ο μικρός ασθενής έχει δύσπνοια. Επειδή εδώ υπάρχει έλλειψη οξυγόνου, ο οργανισμός αντιδρά με γρήγορες αναπνοές και εισολκές στη βάση του λαιμού, ανάμεσα στις πλευρές και την κοιλιακή χώρα.
Με άλλα λόγια οι γονείς περιγράφουν ότι:
“κάνει λακουβίτσα στο λαιμό”
ή “ανεβοκατεβαίνει το στήθος του”
ή “ανεβοκατεβαίνει η κοιλίτσα του”.
Αν υπάρχουν τα παραπάνω συμπτώματα τότε χωρίς καθυστέρηση απαιτείται άμεση ιατρική βοήθεια.
Ενέργειες: Σηκώνουμε με ήρεμες κινήσεις τον άρρωστο και κάνουμε χρήση εισπνοών αδρεναλίνης σε νεφελοποιητή, ενώ ταυτόχρονα ενημερώνουμε τηλεφωνικά τον ιατρό και ετοιμαζόμαστε γρήγορα για να μεταφέρουμε το παιδί στο πλησιέστερο Κέντρο Υγείας ή στο Νοσοκομείο (με τη συγκατάθεση του ιατρού). Κατά τη μεταφορά έχουμε ανοιχτά τα παράθυρα του αυτοκινήτου για να μπαίνει υγρός αέρας.

ΣΤΙΣ ΠΕΡΙΠΤΩΣΕΙΣ ΒΑΡΙΑΣ ΛΑΡΙΓΓΙΤΙΔΑΣ ΔΕΝ ΧΡΕΙΑΖΕΤΑΙ ΠΑΝΙΚΟΣ ΑΛΛΑ ΟΥΤΕ ΚΑΙ ΟΛΙΓΩΡΙΑ

Η χρήση του νεφελοποιητή στη λαρυγγίτιδα
Ο νεφελοποιητής είναι ένα ηλεκτρικό μηχάνημα που παράγει αέρα, ο οποίος στη συνέχεια περνά μέσα από μια συσκευή που περιέχει υγρό και το εξαερώνει (δημιουργεί νεφέλιο).
Οδηγίες χρήσης του νεφελοποιητή:

Προετοιμασία:
-τοποθετούμε το καλώδιο παροχής ηλεκτρικού ρεύματος στην πρίζα
-συνδέουμε τη μια άκρη από το σωληνάριο παροχής αέρα με την έξοδο αέρα του νεφελοποιητή και την άλλη άκρη με το κάτω άκρο του υποδοχέα φαρμάκου.

Γέμισμα του υποδοχέα φαρμάκου και λειτουργία:
-ανοίγουμε τα πλαστικά φιαλίδια με το φάρμακο και αδειάζουμε το περιεχόμενό τους στον υποδοχέα φαρμάκου.
-συνδέουμε τη μάσκα με τον υποδοχέα φαρμάκου.
-τοποθετούμε τη μάσκα στο πρόσωπο του αρρώστου. Η μάσκα πρέπει να εφαρμόζει καλά.
-ανοίγουμε την παροχή ρεύματος και συστήνουμε στον άρρωστο να εισπνέει ήρεμα.
-μετά τη θεραπευτική αγωγή, ξεπλένουμε το πρόσωπο καθώς και τον υποδοχέα φαρμάκου και τη μάσκα.

Το υγρό που βάζουμε στον υποδοχέα φαρμάκου αποτελείται από φάρμακα τα οποία εισπνέονται με τη μορφή νεφελίου και φτάνουν στο λάρυγγα όπου εξασκούν την ευεργετική τους δράση.
Για να γίνει αυτό, χρειάζεται ο μικρός άρρωστος να εισπνέει το νεφέλιο για 10-15 λεπτά. Τα φάρμακα που βάζουμε στη συσκευή είναι η αδρεναλίνη (adrenaline) και η βουδεσονίδη* (Pulmicort εναιώρημα).

Οι δόσεις που χορηγούμε έιναι:
-Για βρέφη με βάρος < 10 kgr :
0.5 ml/kgr adrenaline και 2 Amp Pulmicort* (Βουδεσονίση 0,5mg/ml)
-Για βρέφη με βάρος > 10 kgr ή νήπια :
5 Amp adrenaline και 2 Amp Pulmicort* (Βουδεσονίση 0,5mg/ml)

Τα παραπάνω μπορούμε να τα επαναλάβουμε μετά από 4 ώρες. Αν δεν υπάρχει βελτίωση τότε ζητάμε άμεση ιατρική βοήθεια.
Πρέπει να ξέρουμε ότι οι νεφελοποιητές που χρησιμοποιούμε στο σπίτι εξαερώνουν το φάρμακο με αέρα, ενώ στο Νοσοκομείο χρησιμοποιείται συνήθως οξυγόνο για την εξαέρωση. Γι αυτό η νεφελοποίηση στον Νοσοκομείο είναι πάντα καλύτερη.

*ΣΗΜΕΙΩΣΗ: Το εναιώρημα βουδεσονίδης είναι το μοναδικό σκεύασμα που έχει μεέτηθεί στη διεθνή βιβλιογραφία μέχρι σήμερα.

Αντιμετώπιση λαρυγγίτιδας στο Νοσοκομείο
Αν ένα παιδί με λαρυγγίτιδα χρειαστεί να πάει στο Νοσοκομείο, τότε οι ιατρικές ενέργειες ακολουθούν ένα συγκεκριμένο σχέδιο. Συνήθως με τη σωστή ιατρική παρακολούθηση ελάχιστα είναι τα παιδιά (Λιγότερο από 1:100) που μπαίνοντας στο Νοσοκομείο χρειάζεται να νοσηλευτούν σε μονάδα εντατικής νοσηλείας.

Αντιμετώπιση ιογενούς λαρρυγγοτραχειοβρογχίτιδας (Croup)

c6435b99b5c2ca767c12ccd969a23648af855bc83ff5724ad9c091dfe19c719e

Ναι και Όχι στην αντιμετώπιση της λαρυγγίτιδας
ΦΑΡΜΑΚΑ
Κορτιζόνη
Η χρήση της κορτιζόνης είναι πολύ αποτελεσματική για τη λαρυγγίτιδα μέτριας ή σοβαρής μορφής. Συνήθως αρκεί η χορήγησή της για λίγες ώρες ή ημέρες, οπότε δεν υπάρχουν ανεπιθύμητες ενέργειες.
Η κορτιζόνη μπορεί να χορηγηθεί σε χάπια, ενέσεις ή εισπνοές:

α. Χάπια ή ενέσεις κορτιζόνης (δεξαμεθαζόνη ή βήταμεθαζόνη) χορηγούνται σε δόση 0,6mg/kgr βάρους εφ’ άπαξ το βράδυ.
Η δράση της αρχίζει τουλάχιστον μια ώρα αργότερα.
Η ίδια δόση μπορεί να επαναληφθεί για 3 συνολικά μέρες.

β. Οι εισπνοές βουδεσονίδης (Pulmicort) σε δόση 2 mg εφ’ άπαξ, με νεφελοποιητή, βοηθούν ιδιαίτερα στην αντιμετώπιση της λαρυγγίτιδας.
Η δόση μπορεί να επαναληφθεί μετά από 12 ώρες και για διάστημα 2-3 ημερών εφόσον είναι απαραίτητο.
Η δράση της αρχίζει σε 30 λεπτά.

Βρογχοδιασταλτικά φάρμακα
Δεν βοηθούν στη λαρυγγίτιδα επειδή ασκούν τη δράση τους στους βρόγχους. Εξαίρεση αποτελούν τα ασθματικά παιδιά στα οποία η λαρυγγίτιδα μπορεί να προκαλέσει και βρογχόσπασμο οπότε η χρήση βρογχοδιασταλτικού είναι αποτελεσματική. Γι αυτό η χρήση τους δικαιολογείται κατά περίπτωση.

Αντιισταμινικά φάρμακα
Δεν βοηθούν στη λαρυγγίτιδα, οπότε η χρήση τους είναι περιττή.
Αντιβιοτικά φάρμακα
Η λαρυγγίτιδα οφείλεται σε προσβολή του λάρυγγα από ιούς. Τα αντιβιοτικά είναι αποτελεσματικά μόνο στην περίπτωση που το υπεύθυνο αίτιο είναι μικρόβιο. Άρα στη λαρυγγίτιδα, που είναι ιογενής ασθένεια, τα αντιβιοτικά δεν χρειάζονται.

ΕΙΣΠΝΟΕΣ
Εισπνοές υδρατμών ή φαρμάκων χρησιμοποιούνται συχνά στη λαρυγγίτιδα. Οι εισπνοές χορηγούνται είτε με υγραντήρες είτε με νεφελοποιητές.

Υγραντήρες
Είναι συσκευές που εξατμίζουν το νερό και χρησιμοποιούνται για την αύξηση της υγρασίας του δωματίου, όταν υπάρχει ξηρή ατμόσφαιρα που επιδεινώνει τα συμπτώματα της λαρυγγίτιδας. Η χρήση τους για μεγάλο διάστημα, υγραίνει υπερβολικά το περιβάλλον, και προκαλεί αντίθετο αποτέλεσμα ιδιαίτερα σε ασθματικά παιδιά που μπορούν να παρουσιάσουν βρογχόσπασμο. Γι αυτό και οι υγραντήρες αν και είναι αρκετά δημοφιλείς, δεν συνιστώνται ιδιαίτερα.
Αύξηση της υγρασίας επιτυγχάνεται και με την ελάττωση της θερμοκρασίας του δωματίου και το άνοιγμα των παραθύρων, ώστε να μπει στο σπίτι ο υγρός αέρας από έξω.
Συχνά στους υγραντήρες αντί για νερό πολλοί συνιστούν χρήση διαλυμάτων ευκαλύπτου, αιθέριων ελαίων κλπ. Η δράση των διαλυμάτων αυτών, οφείλεται στον ερεθισμό της αναπνοής- ο ασθενής παίρνει βαθιές εισπνοές και αισθάνεται έτσι ανακούφιση. Συχνά όμως οι ουσίες αυτές προκαλούν αντανακλαστικό βρογχόσπασμο και έχουν αντίθετη δράση.

Νεφελοποιητές
Σε αντιδιαστολή με τους υγραντήρες, στους νεφελοποιητές έχουμε εξαέρωση ποσότητας υγρού και μετατροπή του σε μικρά σωματίδια, τα οποία εισέρχονται με την εισπνοή στους αεραγωγούς και δρουν θεραπευτικά.
Από τους υπάρχοντες νεφελοποιητές πρέπει να προτιμώνται οι μηχανικοί νεφελοποιητές και όχι οι νεφελοποιητές υπερήχων.

About Author